رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرد گفت‌وگوهای اخیرش با یکی از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی درباره تحقیقات چندساله این نهاد پیرامون برنامه هسته‌ای ایران بی‌نتیجه مانده است. او در عین حال گفت ممکن است به‌زودی به تهران سفر کند.
رافائل گروسی، سه‌شنبه پنجم فروردین، در مصاحبه با شبکه بلومبرگ گفت که این وضعیت بار دیگر نشان می‌دهد که یافتن راه‌حلی دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها میان تهران و واشینگتن تا چه ضروری است.
گروسی از مقام جمهوری اسلامی که مذاکراتش با او بی نتیجه مانده نام نبرد اما گفت که ممکن است «به‌زودی» برای ادامه مذاکرات به تهران سفر کند.
او تاکید کرد: «ما اکنون در یک مقطع بسیار حساس قرار داریم.»
گروسی با اشاره به نامه هشدارآمیز دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای گفت: «می‌دانیم که ترامپ نامه‌ای به رهبر ایران فرستاده است. روشن است که باید به تفاهمی برسیم که به‌طور کامل احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را از میان بردارد.»
آخرین بار، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، آبان‌ماه سال گذشته به ایران سفر و از دو سایت هسته‌ای فردو و نطنز بازدید کرد. این بازدید پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا انجام شد.
گروسی حدود یک ماه پیش، دوم اسفند ماه ۱۴۰۳، در یک کنفرانس خبری در ژاپن، گفت جمهوری اسلامی همچنان با این نهاد همکاری نمی‌کند تا ثابت کند که به‌دنبال سلاح هسته‌ای نیست. این اظهارات با واکنش تند سازمان انرژی اتمی و وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی مواجه شد.
متنی به صورت رسمی از محتوای نامه ترامپ به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی منتشر نشده است، با وجود این ، بلومبرگ مانند وب‌سایت آکسیوس، گزارش کرده است در این نامه، رییس‌جمهوری آمریکا به جمهوری اسلامی یک ضرب‌الاجل دوماهه داده تا توافق هسته‌ای جدیدی امضا کند، در غیر این صورت، با اقدام نظامی احتمالی مواجه خواهد شد.
در مقابل، خامنه‌ای در سخنرانی اول فروردین ۱۴۰۴ خود، تاکید کرد آمریکا در مواجهه با حکومت ایران، هرگز با تهدید به جایی نخواهد رسید و بار دیگر تهدید کرد که اگر درگیری نظامی در بگیرد، جمهوری اسلامی پاسخ خواهد داد.
اوایل ماه میلادی جاری، کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه، به مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعزام شد، جایی که او با دیپلمات‌های چینی و روسی دیدار داشت. در بیانیه مشترکی، این سه کشور تأکید کردند که «طرف‌های ذی‌ربط باید متعهد به پرداختن به ریشه اصلی وضعیت کنونی باشند و از تحریم، فشار یا تهدید به استفاده از زور خودداری کنند.»
غریب‌آبادی، ۲۴ اسفند ماه ۱۴۰۳ نیز تاکید کرد اگر در آینده مذاکرات احتمالی انجام شود، موضع مشترک ایران، چین و روسیه، عدم مذاکره بر سر موضوعات غیر هسته‌ای است. به گفته او، طرفین همچنین با تاکید بر ضرورت پایاندادن به تحریمها، معتقدند مکانیسم ماشه نباید فعال شود.
بهروز کمالوندی، معاون و سخنگوی سازمان انرژی اتمی، نیز سه‌شنبه پنجم فروردین اعلام کرد که در صورت فعال کردن مکانیسم ماشه (اسنپبک) از سوی کشورهای غربی در واکنش به عدم پایبندی جمهوری اسلامی به تعهدات هستهاش، واکنش جمهوری اسلامی «شدید» خواهد بود.
کمالوندی سه‌شنبه پنجم فروردین گفت: «حتی در دولت قبل [جو بایدن] هم پاسخ داده شد که استفاده ناحق از مکانیسم ماشه، عکسالعمل مناسب و شدید ایران را به دنبال خواهد داشت.»
او افزود: «ایران، مکانیسم ماشه را بهعنوان یک ابزار فشار مانند سایر تهدیدهای اقتصادی و نظامی میداند و بهحتم محکم در مقابل این مسائل ایستاده و از حقوق کشور دفاع میکند.»
بلومبرگ گزارش کرده است بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال تهیه گزارشی ویژه درباره تخلفات جمهوری اسالمی در سالهای اخیر هستند. یکی از مسائل کلیدی این گزارش، عدم ارائه توضیحات فنی معتبر از سوی تهران درباره وجود ذرات اورانیوم در سایتهایی است که قبلاً اعلام نشده بودند.
گروسی در گفتوگو با این شبکه تلویزیونی تاکید کرد: «اکنون این مسائل در کنار هم قرار گرفتهاند: از یک سو، پرسشهای حلنشدهای از گذشته باقی ماندهاند و در همان زمان، احتمال رسیدن به یک توافق عملی برای آینده مطرح است.»
سطح تقابل جمهوری اسلامی و ایالات متحده، پس از آغاز به کار دور دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ در زمستان ۱۴۰۳، به طرز کم سابقهای دچار تنش شده است. علاوه بر مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، موضوع اقدامات خصمانه جمهوری اسلامی علیه اسرائیل از طریق گروههای نیابتی خود طی یک سال و نیم اخیر، پس از حملات هفتم اکتبر، از جمله مسائل جدی در این بین است.
اکنون جمهوری اسلامی که بخش عمده توان خود در منطقه را پس از مرگ حسن نصرالله رهبر حزبالله لبنان، حذف رهبران جریانهای موسوم به محور مقاومت نظیر رهبران حماس و جهاد اسلامی در غزه و همچنین سقوط حکومت بشار اسد از دست داده است، در یکی از ضعیفترین مقاطع تاریخ موجودیت خود قرار گرفته است.
ایالات متحده، در رویارویی مستقیم با گروه انصارالله یمن، از واپسین گروههای نیابتی جمهوری اسلامی، تاکید دارد که این گروه که به حوثیها مشهور هستند، از تهران هدایت میشوند. موضوعی که جمهوری اسلامی آن را رد، اما آمریکا این موضوع را نپذیرفته و تهدید کرده است، در صورت ادامه حمایت جمهوری اسلامی از حوثیها، ممکن است جمهوری اسلامی به طور مستقیم هدف قرار بگیرد.
