ساعاتی پس از آن‌که اوکراین، روسیه را هدف گسترده‌ترین حمله‌های پهپادی خود از زمان آغاز جنگ قرار داد، مقام‌های اوکراینی و آمریکایی در شهر جده عربستان سعودی مذاکرات حساسی را برای یافتن راهی جهت پایان دادن به جنگ این کشور و روسیه برگزار کردند.
آندری یرماک، مذاکره‌کننده اوکراینی و رییس دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، سه‌شنبه ۲۱ اسفند آغاز مذاکرات با آمریکا را «بسیار سازنده» خواند و گفت: «ما برای برقراری صلحی عادلانه و پایدار در اوکراین کار می‌کنیم.»
آندری یرماک پیش از مذاکرات به خبرنگاران گفت که تضمین‌های امنیتی همچنان برای اوکراین اولویت دارد، اما ممکن است این موضوع در مذاکرات سه‌شنبه تنها به صورت مقدماتی مورد بررسی قرار گیرد.
او گفت: «مهم‌ترین موضوع، چگونگی آغاز این فرآیند است و ما کاملا آماده‌ایم.»
هم‌زمان با آغاز این مذاکرات، گروهی از مردم اوکراین، سه‌شنبه برای آزادی اسرای جنگی اوکراینی که در دست روسیه هستند، تظاهرات کردند.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، که روز دوشنبه برای دیدار با ولیعهد عربستان، محمد بن سلمان، در این کشور حضور داشت، در این مذاکرات شرکت نخواهد کرد.
زلنسکی ضمن مطرح کردن پیشنهاد یک آتش‌بس اولیه با روسیه در هوا و دریا، ابراز امیدواری کرده است که نشست جده روابط «عمل‌گرایانه» اوکراین و آمریکا را احیا کند.
زلنسکی با تاکید بر این‌که پیشنهاد او برای آتش‌بس در هوا و دریا تمایل مسکو را برای به پایان جنگ محک می‌زند، از متحدان اروپایی خود خواسته است تا از این پیشنهاد حمایت کنند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، روز دوشنبه ۲۰ اسفند در مسیر جده به خبرنگاران گفت که این مذاکرات برای سنجش میزان تمایل اوکراین به مصالحه برای دستیابی به صلح بسیار مهم است.
او گفت: «ما باید موضع اوکراین را درک کنیم و به‌طور کلی بدانیم که آنها حاضر به چه نوع مصالحه‌ای هستند، زیرا بدون امتیاز دادن هر دو طرف، نمی‌توان به آتش‌بس و پایان این جنگ دست یافت.»
روبیو از ارائه جزییات درباره امتیازاتی که هر طرف باید بدهد، خودداری کرد اما گفت که اوکراین برای بازپس‌گیری تمامی سرزمین‌های از دست رفته خود با دشواری روبه‌رو خواهد بود.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی آمریکا، نیز در این مذاکرات حضور دارد.
فرستاده ویژه ترامپ برای خاورمیانه، استیو ویتکاف، نیز که در این مذاکرات نقش دارد، ابراز امیدواری کرد که توافق معدنی بین ایالات متحده و اوکراین به‌زودی امضا شود.
رویترز به نقل از یک منبع مطلع از این برنامه‌ها گزارش داد که ویتکاف قصد دارد به مسکو سفر کند تا با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، دیدار کند.
برگزاری مذاکرات آمریکا و اوکراین در عربستان سعودی در شرایطی است که این کشور پیشتر میزبان مذاکرات آمریکا و روسیه بود.
در حالی که روابط آمریکا و روسیه در زمان بایدن به طور کامل قطع شده بود، مذاکرات مقام‌های مسکو و واشینگتن در عربستان سعودی، عمدتا بر احیای روابط واشینگتن-مسکو متمرکز بود.
تاکید اروپا بر لزوم بهرهگیری از فرصت مذاکرات
در حالی که آمریکا ارائه کمکهای نظامی به اوکراین و به اشتراکگذاری اطلاعات با کییف را متوقف کرده است، کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، دوشنبه ۲۰ اسفند به ترامپ گفت که امیدوار است این اقدامات آمریکا در نتیجه مذاکرات جده، معکوس شوند.
دونالد تاسک، نخستوزیر لهستان، نیز در پستی در ایکس از مقام‌های آمریکا و اوکراین خواست فرصت کنونی را از دست ندهند و گفت: « امروز تمام جهان شما را در جده زیر نظر دارد.»
متحدان اروپایی اوکراین معتقدند که کییف فقط از موضع قدرت میتواند برای صلح با روسیه مذاکره کند و نباید برای نشستن بر سر میز مذاکره با روسیه، به عنوان یک کشور متجاوز، تحت فشار قرار بگیرد.
در پی تغییر سیاست آمریکا در ارتباط با اوکراین در دولت ترامپ و شکست مذاکرات ترامپ و زلنسکی و تنش لفظی شدید آنها در کاخ سفید، کشورهای اروپایی هر گونه تغییر در روابط آمریکا و اوکراین را با نگرانی رصد میکنند.
تقابل زلنسکی با ترامپ در دفتر بیضی کاخ سفید باعث شد امضای توافق دوجانبه درباره مواد معدنی به حال تعلیق درآید و تلاش کییف برای دریافت تضمین‌های امنیتی از واشینگتن دچار مشکل شود.
ترامپ این توافق را که قرار است در مذاکرات کنونی در جده مورد بحث قرار گیرد، عاملی کلیدی برای ادامه حمایت آمریکا و جبران هزینههای میلیاردها دلاری کمک نظامی به اوکراین از زمان تهاجم روسیه در سه سال پیش میداند.
بزرگترین حمله پهپادی اوکراین به مسکو
چند ساعت پیش از آغاز مذاکرات در جده، اوکراین مسکو را هدف گسترده‌ترین حمله پهپادی خود از زمان آغاز جنگ قرار داد.
روسیه اعلام کرد پدافند هوایی این کشور در طول شب ۳۳۷ پهپاد اوکراینی را بر فراز ۱۰ منطقه روسیه سرنگون کرد.
به گفته مقام‌های روسیه، در حمله‌های اوکراین سه نفر کشته و ۱۸ نفر مجروح شدند و این حملهها آتشسوزی، تعطیلی فرودگاهها و انحراف دهها پرواز را به همراه داشت.
ستاد کل ارتش اوکراین در بیانیهای اعلام کرد در یک حمله شبانه پهپادی، به تاسیسات نفتی در مناطق مسکو و اوریول روسیه حمله کرده است.
در همین حال، ارتش اوکراین در میدان نبرد زمینی، بهویژه در منطقه کورسک روسیه، تحت فشار شدیدی قرار دارد. نیروهای اوکراینی در تلاش هستند با پیشروی در کورسک، بخشی از زمین این منطقه را به عنوان اهرمی در مذاکرات حفظ کنند.
با این حال، به گزارش رویترز نقشهها نشان میدهند هزاران نیروی اوکراینی که تابستان گذشته در یک یورش ناگهانی، بخش وسیعی از منطقه کورسک در روسیه را تصرف کردند، اکنون به محاصره تقریبا کامل نیروهای روسی درآمدهاند و دسترسیشان به مسیرهای اصلی برای دریافت تدارکات قطع شده است.
زلنسکی گفته است که پوتین خواهان صلح نیست و هشدار داده که اگر تهاجم روسیه به اوکراین به شکست آشکار منجر نشود، ممکن است روسیه به دیگر کشورهای اروپایی نیز حمله کند.
روسیه در حال حاضر حدود یکپنجم از خاک اوکراین، از جمله کریمه که در سال ۲۰۱۴ آن را ضمیمه کرد، در اختیار دارد و نیروهایش همچنان در منطقه دونتسک در شرق اوکراین به پیشروی ادامه میدهند.
