ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، اعلام کرد که از رویارویی غیرمنتظره هفته گذشته خود با دونالد ترامپ در کاخ سفید «متاسف» و خواهان «اصلاح شرایط» است. او تاکید کرد که کی‌یف آماده ورود به مذاکرات برای پایان دادن به جنگ است.
زلنسکی در بیانیه‌ای که یک روز پس از توقف کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین منتشر شد، پیشنهاد داد که ایالات متحده به منابع معدنی اوکراین دسترسی پیدا کند؛ پیشنهادی که پیش‌تر در جریان سفر ناموفقش به واشینگتن و دیدار با ترامپ به نتیجه نرسیده بود.
ترامپ جمعه ۱۰ اسفند، پس از آنکه زلنسکی بسیار زودتر از زمان مقرر کاخ سفید را ترک کرد در بیانیه‌ای گفت او هر وقت که آماده صلح بود، می‌تواند برگردد.
رییس‌جمهوری اوکراین، سه‌شنبه ۱۴ اسفند، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هیچ‌کس خواهان جنگی بی‌پایان نیست. اوکراین آماده است تا در سریع‌ترین زمان ممکن به میز مذاکره بازگردد و به صلحی پایدار دست یابد. هیچ‌کس بیش از مردم اوکراین خواهان صلح نیست.»
او تاکید کرد: «من و تیم من آماده‌ایم تحت رهبری قوی رییس‌جمهوری ترامپ برای دستیابی به صلحی پایدار همکاری کنیم.»
واکنش به توقف کمک‌های نظامی
در بیانیه ولودیمیر زلنسکی اشاره‌ای به توقف کمک‌های نظامی آمریکا نشده، اما به‌نظر می‌رسد که این بیانیه با هدف نشان دادن قدردانی کی‌یف از حمایت‌های ایالات متحده صادر شده است. این اقدام پس از تنش‌های شدید در دیدار زلنسکی با ترامپ و جِی‌دی ونس، معاون رییس‌جمهور آمریکا، انجام شد. در آن دیدار ترامپ و ونس از عدم قدردانی کافی اوکراین از حمایت‌های واشینگتن انتقاد کردند.
پس از آنکه مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، از زلنسکی خواست که عذرخواهی کند، رییس‌جمهوری اوکراین در بیانیه‌ای گفت: «ما واقعا قدردان حمایت‌های آمریکا در حفظ حاکمیت و استقلال اوکراین هستیم. دیدار ما در کاخ سفید آن‌طور که انتظار می‌رفت پیش نرفت. این اتفاق ناگوار بود و زمان آن رسیده که شرایط اصلاح شود.»
زلنسکی همچنین نقشه راهی برای توافق صلح ارائه داد که شامل تبادل زندانیان و توقف حملات هوایی و دریایی در صورت اقدام مشابه روسیه است.
او گفت: «می‌خواهیم به‌سرعت از تمامی مراحل بعدی عبور و با آمریکا برای دستیابی به توافقی نهایی همکاری کنیم.»
واکنش روسیه و سخنرانی ترامپ در کنگره
در همین حال، کرملین اعلام کرد که قطع کمک‌های نظامی آمریکا به اوکراین را «بهترین گام ممکن» برای برقراری صلح می‌داند، اما منتظر تایید رسمی این تصمیم از سوی واشینگتن است.
ترامپ قرار است شامگاه سه‌شنبه ۱۴ اسفند در سخنرانی خود در کنگره، برنامههایش برای اوکراین و روسیه را تشریح کند.
چرخش ناگهانی سیاست خارجی آمریکا به سمت روسیه می‌تواند یکی از بزرگترین تغییرات ژئوپلیتیک ایالات متحده در چند دهه اخیر باشد. دفاع از اروپا در برابر تهدیدهای کرملین، از دهه ۱۹۴۰ تاکنون، یکی از اصول اساسی سیاست خارجی واشنگتن بوده است.
این تغییر سیاست، خشم دموکراتها را برانگیخته، اما تاکنون با مخالفت جدی رهبران جمهوریخواه کنگره مواجه نشده است، حتی از سوی کسانی که پیش‌تر از حامیان سرسخت اوکراین بودند.
افزایش فشار بر اروپا
توقف کمک‌های نظامی آمریکا فشار بیشتری بر متحدان اروپایی وارد کرده است. رهبران بریتانیا و فرانسه که اخیرا به کاخ سفید رفته بودند، حمایت خود را از زلنسکی اعلام کردهاند و پیشنهاد دادهاند که نیروهایی برای نظارت بر اجرای آتشبس احتمالی به منطقه اعزام کنند.
در همین راستا، اورسولا فن در لاین، رییس کمیسیون اروپا، سه‌شنبه ۱۴ اسفند از برنامههایی برای افزایش بودجه دفاعی اتحادیه اروپا رونمایی کرد که می‌تواند تا ۸۰۰ میلیارد یورو (۸۴۰ میلیارد دلار) منابع مالی بسیج کند. رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا قرار است پنجشنبه نشستی اضطراری برگزار کنند و احتمالا در همین زمینه تصمیم بگیرند.
دفتر نخستوزیر بریتانیا اعلام کرد که کییر استارمر در تماس تلفنی با ولودیمیر زلنسکی بر اهمیت تلاش تمامی طرفها برای دستیابی هرچه سریعتر به صلحی پایدار و امن برای اوکراین تاکید کرده است.
او افزود: «نخستوزیر بریتانیا و رییس‌جمهوری ترامپ بر دستیابی به صلح و امنیتی پایدار در اوکراین تمرکز دارند.»
نخستوزیر فرانسه نیز با اشاره به تصمیم آمریکا برای تعلیق ارسال تسلیحات به اوکراین گفت: «تعلیق کمک‌های نظامی در میانه جنگ به کشوری که تحت حمله قرار دارد، به معنای رها کردن آن کشور و پذیرش یا حتی امید به پیروزی مهاجم است.»
وزیر امور خارجه فرانسه هم در همین زمینه گفت که تصمیم آمریکا برای تعلیق کمک‌های نظامی به اوکراین، اروپا را ملزم میکند تا هر کاری که لازم است انجام دهد تا کی‌یف بتواند در برابر روسیه از خط مقدم دفاع کند.
واکنش اوکراینیها: احساس خیانت
بسیاری از اوکراینیها که سه سال جنگ با روسیه را تحمل کردهاند، تصمیم ترامپ را «خیانت» توصیف کردهاند.
الکساندر مرشکو، رییس کمیته روابط خارجی پارلمان اوکراین، گفت: «این اقدام، ما را به سمت تسلیم شدن سوق میدهد.»
النا بیلووا، وکیل ۴۷ ساله ساکن کی‌یف، گفت: «بله، این یک خیانت است، بیایید حقیقت را بپذیریم. اما امیدوارم که جامعه مدنی آمریکا و رهبران اتحادیه اروپا ما را تنها نگذارند.»
